• Politiek
• 30 augustus 2019
• Door Redactie

SATL: luchthavenbesluit gebaseerd op drijfzand

REGIO - De Samenwerkende Actiegroepen tegen Laagvliegen (SATL) zijn zeer ontevreden over de antwoorden die minister Cora van Nieuwenhuizen geeft op vragen over het ontwerp luchthavenbesluit voor Lelystad Airport.

De minister beantwoordt vragen niet, onvolledig en zelfs foutief, volgens de actiegroepen. Donderdag heeft een delegatie van SATL een rapport met de eerste bevindingen over de zogenaamde Nota van Antwoord in Den Haag overhandigd aan een delegatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Jan Rooijakkers, namens de actiegroepen: “Het is opmerkelijk dat de minister zoveel vragen onbeantwoord laat. Daar zouden we in Nederland geen genoegen mee mogen nemen. Wij zien ons in ieder geval opnieuw bevestigd in onze eerdere constatering dat het alsnog open willen stellen van Lelystad Airport voor groot vliegverkeer onrechtmatig is. De onderbouwing van het Luchthavenbesluit Lelystad zit nog steeds vol gebreken.”

Verbetervoorstellen

Afgelopen winter kon iedereen een zienswijze indienen op het ontwerp luchthavenbesluit voor Lelystad Airport. Zo’n 10.000 burgers in Noord- en Oost-Nederland gaven hieraan gehoor. Met elkaar voorzagen zij het ministerie van ruim 164 duizend verbetervoorstellen. Het ministerie past het luchthavenbesluit echter slechts op drie kleine punten aan: de definities van ‘vliegbeweging’ en ‘onderhoudsvlucht’ worden toegevoegd en de sluitingstijden van de luchthaven worden gemonitord. Daarnaast gaf het ministerie op 1 juli van dit jaar in een Nota van Antwoord een reactie op de ingebrachte vragen en voorstellen.

Rooijakkers: “de minister geeft steeds hetzelfde antwoord op verschillende vragen. Maar er zijn ook tal van vragen waarop ze helemaal geen antwoord geeft.” Rooijakkers noemt bijvoorbeeld de term ‘menglaaghoogte’. Het ministerie stelt dat zich rond de aarde op een hoogte van 3.000 voet een menglaag bevindt waarboven alle emissies van bijvoorbeeld CO2 of stikstof verwaaien. Wetenschappers weten wel beter: ook de vervuilende stoffen die vliegtuigen boven deze menglaag uitstoten, dalen neer op de aarde. De milieueffecten van vliegen van en naar Lelystad Airport worden dus weer onderschat. Alle vragen en verbetervoorstellen die wij bij dit onderwerp plaatsen, negeert het ministerie volledig, aldus Rooijakkers.

Ook schrijft het ministerie dat het Luchthavenbesluit Lelystad voldoet aan alle geldende wet- en regelgeving. "Terwijl we inmiddels weten dat het Luchthavenbesluit alleen al vanwege de laatste ontwikkelingen rondom de programmatische aanpak stikstof juist strijdig is met de Natuurbeschermingswet", weet Rooijakkers.

Kosten-baten analyse

Ook zwijgt het ministerie over het thema maatschappelijke kosten- en batenanalyse (MKBA). Dat is opmerkelijk, want juist hierover brachten de samenwerkende actiegroepen in mei van dit jaar onthullende informatie naar buiten. Uit een second opinion van de economen Walter Manshanden en Leo Bus blijkt dat stoppen met Lelystad Airport gunstig is voor de regionale en nationale economie. Weliswaar komt de term MKBA liefst 114 maal voor in de Nota van Antwoord, maar alleen om te verwijzen naar eerdere rapporten die in opdracht van het ministerie werden opgesteld. Manshanden en Bus toonden aan dat deze rapporten zijn gebaseerd op foutieve en gedateerde uitgangspunten, en daarmee op oneigenlijke wijze voorsorteerden op de conclusie dat Lelystad Airport gunstig zou zijn voor de economie.

Vogelaanvaringen

Ook pijnlijk is het ministeriële zwijgen over de ‘heavy risk areas’ voor vogelaanvaringen rondom luchthavens, die zijn vastgelegd in de ‘luchtvaartgids’ (AIP). Lelystad Airport ligt midden in een gebied dat volgens de luchtvaartgids een heavy risk area is. De vragen die de samenwerkende actiegroepen hierover stelden zijn door de minister eveneens genegeerd.

Dat geldt ook voor de door de internationale luchtvaartorganisatie ICAO geadviseerde veiligheidszone van 13 kilometer rondom Lelystad Airport, waarbinnen afschot van vogels plaats mag vinden om veilig te kunnen vliegen. De minister heeft echter zonder opgave van redenen een zone van slechts 6 kilometer ingesteld rondom Lelystad Airport. Daardoor kan natuurgebied Oostvaardersplassen nét buiten de veiligheidszone blijven liggen. Het is niet ondenkbaar dat Lelystad Airport in een tijdsbestek van enkele jaren alsnog een grote veiligheidszone instelt, waardoor de Oostvaardersplassen toch in de veiligheidszone komt te liggen waarbinnen afschot plaats kan vinden.

Wachten op besluit

De samenwerkende actiegroepen wachten in spanning af of en wanneer minister Van Nieuwenhuizen een definitief Luchthavenbesluit aan de Tweede Kamer voor legt. Rooijakkers: “De Tweede Kamer moet er op toezien dat het ministerie een juiste en volledige weergave van de feiten geeft. De Kamer kan nooit akkoord gaan met dit onrechtmatige en bovendien slecht onderbouwde besluit, dat in strijd is met fundamentele Europese, nationale en sectorale regelgeving op het gebied van mededinging, milieu, natuur en vliegveiligheid.”