• Algemeen
• 10 februari 2025
• Door Redactie

Tentoonstelling ‘l Art Brut van start in Trefkoele+ Dalfsen

DALFSEN - Kunstenaar Max Timmerman uit Nieuwleusen opende zaterdag de tentoonstelling ‘l Art Brut in Trefkoele+ in Dalfsen. Er was grote belangstelling voor de ‘rauwe kunst’, (als je de term vanuit het Frans naar het Nederlands vertaalt).

Pionier kunst in zorg                                             

Timmerman was een pionier op het gebied van ‘kunst in de Zorg’ en richtte in 1975 het allereerste atelier op in leefgemeenschap Sterrenberg in Huis ter Heide, momenteel Abrona. Ook organiseerde hij in de periode van 2019 - 2023 drie grote ‘l Art Brut tentoonstellingen in kulturhus De Spil in Nieuwleusen.

Aan deze nieuwe tentoonstelling in Trefkoele+ nemen 39 exposanten deel en deze geeft een goed beeld van de ontwikkelingen die de artistieke talenten doormaken. Bij de expositie is een brochure beschikbaar met alle informatie over de exposanten. Het boek Ik ben een artiest, over de oorspronkelijke beeldende kunst van mensen met een verstandelijke beperking, geschreven door Max Timmerman, is in te zien in Trefkoele+. De expositie is mogelijk gemaakt door de Kunstgroep Trefkoele+ en is te bezichtigen t/m 24 april.

Foto's onder: Johan Bokma. Klik op het pijltje > voor de volgende foto. Tekst loopt door onder foto's.

Klik op de afbeelding voor een vergroting.

Oorspronkelijke kunst

In zijn openingslezing ging Max Timmerman uitvoerig in hoe deze ‘l Art Brut kunststroming - die hijzelf de Oorspronkelijke beeldende kunst noemt - voortkwam uit het door de psychiater Hans Prinzhorn en de kunstenaar Jean Dubuffet in 1976 opgezette Museum ‘l Art Brut in Lausanne in Zwitserland. Hierdoor ontstond er wereldwijde belangstelling voor de kunstwerken uit psychiatrische Instellingen. Kunstenaars van de stromingen Dada en Cobra ontdekten het ‘originele en onbevangene’ in de werken van deze patiënten en vinden dat de ware geest van het kunstenaarschap. Wanneer er in de AWBZ-wet van 1968 een scheiding komt tussen de instellingen voor psychiatrische patiënten en voor zwakzinnigenzorg, ontstaan de grote leefgemeenschappen voor mensen met verstandelijke beperkingen. Vanaf de jaren ‘60 vinden er grote veranderingen en vernieuwingen plaats, onder andere van het medische naar het zorgmodel. En er komt meer oog voor de individualiteit van de – gehandicapte - mens.

Voorbeeldproject

Sterrenberg vormt een voorbeeldproject voor vele instellingen in de zorg, die dan ook ateliers oprichten. De ontwikkelingen gaan snel en er ontstaat een ware explosie van creativiteit in die ateliers en vele landelijke tentoonstellingen volgen. Zoals de grote tentoonstelling Oorspronkelijk in het Van Reekum Museum in 1986 en de spraakmakende tentoonstelling Zonderomweg in 1992 het Singer Museum in Laren.  Artistieke talenten uit de zorg verschijnen met hun werken in de media.
Op een gegeven moment waren er ongeveer 110 ateliers in de zorg en sommige met galeries middenin de winkelstraat van steden. Een kunststroming, met vele artistieke talenten, is dan geboren. Mensen met beperkingen die met hun kunstwerken ineens in de publieke belangstelling staan en die in grote vooraanstaande musea en kunstcollecties worden opgenomen in binnen en buitenland.